Pedagog organizuje w szkołach i placówkach pomoc psychologiczną i pedagogiczną dla dzieci i młodzieży, której celem jest wspomaganie rozwoju psychicznego i efektywności uczenia się poprzez pomoc wychowawcom klas i współdziałanie z nauczycielami, rodzicami (opiekunami prawnymi), pielęgniarką szkolną, organami szkoły oraz instytucjami pozaszkolnymi zwracając uwagę na przestrzeganie postanowień Konwencji o prawach dziecka.
Moje zadania obejmują:
- pomoc wychowawcom klas w rozpoznawaniu indywidualnych potrzeb uczniów oraz analizowaniu przyczyn niepowodzeń szkolnych i trudności wychowawczych poprzez obserwację zachowania pojedynczych uczniów i klasy, rozmowy indywidualne i uczestnictwo w godzinach wychowawczych oraz innych spotkaniach z klasą, analizowanie wyników nauczania i ocen zachowania, rozmowy z rodzicami, wywiady środowiskowe, udział w wywiadówkach i radach pedagogicznych, porady wychowawcze, prowadzenie lub organizowanie prelekcji i dyskusji na tematy ważne i interesujące młodzież;
- wspieranie ucznia z wybitnymi uzdolnieniami;
- wspieranie rodziców w rozwiązywaniu problemów wychowawczych;
- podejmowanie działań interwencyjnych i mediacyjnych w sytuacjach kryzysowych;
- określenie form i sposobów udzielania pomocy uczniom;
- organizowanie zajęć terapeutycznych dla uczniów wymagających takiej pomocy;
- współorganizowanie zajęć dydaktycznych prowadzonych przez nauczycieli nauczania specjalnego dla uczniów niepełnosprawnych w szkołach ogólnodostępnych, w tym : klas specjalnych, form integracyjnych, nauczania indywidualnego;
- udzielanie pomocy psychologicznej i pedagogicznej uczniom realizującym indywidualny program lub tok nauki poprzez konsultacje dla uczniów, rodziców i nauczycieli;
- wspierania uczniów w dokonywaniu wyboru kierunku dalszego kształcenia, zawodu i planowania kariery zawodowej;
- działanie na rzecz zorganizowania opieki i pomocy materialnej uczniom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej poprzez informowanie rodziców i uczniów o możliwościach i procedurze uzyskania zasiłków, stypendiów i innych form pomocy materialnej oraz współdziałanie z instytucjami i organizacjami pozaszkolnymi udzielającymi wsparcia materialnego;
- współpracę z poradnią psychologiczno-pedagogicznymi i innymi poradniami specjalistycznymi w zakresie konsultacji metod i form pomocy udzielanej uczniom oraz w zakresie specjalistycznej diagnozy w indywidualnych przypadkach;
- współdziałanie z policją, sądami w przypadkach wykroczeń uczniów (naruszenie regulaminu szkoły lub prawa);
- podejmowanie działań profilaktyczno-wychowawczych wynikającego z programu wychowawczego szkoły;
- prowadzenie edukacji prozdrowotnej i promocji zdrowia wśród uczniów, nauczycieli i rodziców;
- prowadzenie dokumentacji, tj. dziennika pedagoga oraz teczek indywidualnych dzieci i młodzieży zawierających dokumentację prowadzonych badań i czynności uzupełniających;
- doskonalenia swoich kwalifikacji poprzez uczestnictwo w różnych formach doskonalenia i samokształcenia.
Tolerancja – sposób na agresję
Postawiliśmy na tolerancję. Jeśli uczniowie zrozumieją, że wszyscy jesteśmy tacy sami, problem przemocy zniknie – mówi Bożena Paniczek, pedagog szkolny w rybnickim Zespole Szkół Mechaniczno-Elektrycznych. W Zespole Szkół Mechaniczno-Elektrycznych uczy się blisko tysiąc uczniów. Większość z nich to dorastający chłopcy. Są w wieku, w którym modnie jest się buntować. Łatwo wpaść w złe towarzystwo. W środowisku szkolnym starają się wyrobić swoją pozycję. Jednym ze sposobów jest stosowanie przemocy wobec słabszych kolegów.
Jak w każdej szkole, także tutaj zdarza się, że starsi uczniowie dręczą młodszych. Zaczepiają ich, grożą, przezywają. Sam tego doświadczyłem. Ale ostatnio tych przypadków jest coraz mniej – opowiada 18-letni Marcin Matuszczyk, uczeń liceum profilowanego.
Jeszcze kilka lat temu było inaczej. 21-letni Kamil, były uczeń Zespołu Szkół, z przejęciem opowiada o wyczynie swojego kolegi sprzed dwóch lat.
– Kumpel rozpylił dezodorant przed twarzą nauczyciela i zapalił zapalniczkę. Nauczyciel miał rany na twarzy. Zrobił to dla żartów – opowiada Kamil. Podpalacz natychmiast został przeniesiony do innej szkoły. Jak się później okazało, cierpiał na chorobę psychiczną.
Zdarzają się uczniowie z podobnymi problemami. Dlatego wprowadziliśmy specjalny program profilaktyczny, który uczy tolerancji – tłumaczy Bożena Paniczek. Uczniowie słabsi psychicznie często padają ofiarami kolegów, którym nie podoba się niski wzrost, otyłość, sposób ubierania, a nawet mówienia.
– Jeśli młodzież nauczy się tolerancji, przestanie zwracać uwagę na rzeczy, które wyróżniają ludzi – dowodzi Bożena Paniczek. Wychowawcy postawili więc na tolerancję. By propagować ją wśród swoich wychowanków, zabierają ich na zajęcia do rybnickiego szpitala dla nerwowo i psychicznie chorych. Tam młodzież bierze udział w terapiach, które prowadzą psychologowie, bądź psychiatrzy. Spotykają się i rozmawiają z pacjentami szpitala.
Co roku uczniowie przygotowują też dla pacjentów jasełka bożonarodzeniowe. Odwiedzają także miejscowy dom opieki społecznej, wokół którego sprzątają śmieci. Spędzają wolny czas z podopiecznymi domu opieki. – Podczas ostatnich jasełek, nasza wizyta była ogromnym przeżyciem dla starszych osób. Ale również dla nas. Rzadko kiedy możemy komuś dać tyle radości – mówi 17-letni Marek Toszek. Dzięki takim akcjom uczniowie wyzbywają się uprzedzeń.
Przestajemy dzielić ludzi na lepszych i gorszych. Przecież wszyscy jesteśmy tacy sami – tłumaczy licealista Piotr Jakoniuk. Zaś tolerowanie ludzi takimi, jacy są, sprawia, że nie ma powodów do przemocy.
Nr 115; 18 maj 2006 Dziennik Zachodni